NAĞME-İ AŞK: Neyzen Sâlih Dede

HAYÂTI

19.asrın meşhûr neyzen ve bestekârlarından Sâlih Dede, 1823 yılında İstanbul’da dünyâya geldi. Annesi Beşiktaş Mevlevîhânesi Şeyhi Yûsuf Zühdî Dede’nin kızıdır... Yusuf Zühdî Dede’den sonra bu mevlevîhânenin postnîşîni olan Trabluslu Mahmûd Dede üvey babası, meşhur Neyzen Şeyh Said Dede de üvey ağabeyidir....Mûsıkîyi ve ney sazını ağabeyi Neyzen Said Dede’den öğrendi. Kâbiliyyeti ve azmi sâyesinde 1840 senesinde daha henüz on sekiz yaşında iken Mızıka-yı Hümâyûn’a neyzen olarak girdiğinde artık usta bir neyzen olarak şöhret kazanmışdı...

Zâten kundağı Mevlevîhâne'de çözülen Sâlih Dede tarîk-i mevleviyye usûlüne göre çile de çıkartarak "Dede" oldu...Uzun yıllar Bahâriye, Beşiktaş ve Kasımpaşa mevlevîhânelerinde neyzenbaşılık yaptı...

Meşhûr Neyzen Hüseyin Fahreddin Dede’nin de ilk ney hocası olan Sâlih Dede aynı zamanda çok güzel karagöz resimleri de çizermiş...

Sâlih Dede 1886 senesinde, hicrî tarihle 28 Zilhicce 1304'de Hakk'a yürüdü...Kabr-i şerîfi bugün maalesef yerinde olmayan Kasımpaşa Mevlevihânesinde idi...Rahmetullahi aleyhi ve rahmeten vâsia...

Bugün yerinde olmayan Kasımpaşa Mevlevîhânesi

ESERLERİ

Saz mûsıkîmize ait peşrev ve saz semâileri ile meşhûr olan Neyzen Sâlih Dede, 19. asrın en kudretli saz mûsıkîsi bestekârlarındandır...Sâlih Dede’nin günümüze ulaşan eserleri yirmi kadardır. Bunların biri Şedarabân makâmındaki Mevlevî Âyini, geriye kalan eserlerinin hemen hemen hepsi saz eserleridir...Aşağıda eserlerine âit bir liste ile bazı eserlerine âit icrâ örneklerini bulacaksınız...

Şedaraban Mevlevî Âyini
Hüseynî Peşrevi - Devrikebîr

Güldeste Peşrevi -Muhammes

Uşşak Peşrevi -Devrikebîr

Pençgâh Peşrevi - Devrikebîr

Acemaşîrân Peşrevi - Devrikebîr

Bestenigâr Peşrevi - Devrikebîr

Neveser Peşrevi - Devrikebîr

Isfahan Peşrevi - Devrikebîr

Tâhir Peşrevi - Fahte

Şehnâz Peşrevi -Ağır Düyek

Güldeste Saz Semâîsi

Uşşak Saz Semâîsi