Bekir Sıdkı Sezgin

BEKİR SIDKI SEZGİN

1936-1996

Büyük sanatkar Bekir Sıdkı Sezgin 1 temmuz 1936 tarihinde İstanbul’un Şehremini semtinde doğdu. Babası Hafız Hüseyin Efendi (1899-1969), annesi Feride Hanım’dır. 1942 yılında ilk öğretime başladı, lisede okurken babasının teşviki ile başarılı bir sınav vererek İstanbul Belediye Konservatuarı’na giren Bekir Sıdkı Sezgin buradan mezun oldu. 1956 yılında Denizli’de vatani görevini tamamladıktan sonra 1958’de İzmir’e yerleşti. 1959’da İzmir Radyosu’nun sınavını kazanarak “yetişmiş sanatkar” olarak göreve başladı. Aynı yıl içinde solist, bir diğer sınavla da “birinci sınıf ses sanatkarı” ünvanını aldı. 1967 yılından itibaren aynı kuruluşta stajyer sanatkarlara öğretmenlik yaptı. 1973’de İzmir Radyosu’nda “klasik koro şefi” oldu. 1976’da İstanbul Devlet Türk Musikisi Konservatuarı öğretim üyeliği’ne getirildi. Aynı tarihlerden başlayarak İstanbul Radyosu ses sanatkarlığını, Küçük Koro Şefliği’ni ve TRT merkez denetleme kurulu üyeliği’ni birlikte yürüttü. 1980 yılında TRT ’den emekli oldu ve konservatuardaki görevinden ayrıldı. 1971-1983 yılları arasında çeşitli Avrupa ülkelerinde dini ve dindışı musikimizle ilgili konserler verdi. 1985 yılında özel bir anlaşma ile İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuarı’nda öğretim üyeliğine başladı.

Bekir Sıtkı Sezgin, musiki ve din kültürü yüksek bir aileye mensuptur. Sesi çok güzel olan babası Hafız Hüseyin Efendi, Hafız Hasan Akkuş, Fatih Camii İmamı Ahmed Rasim Efendi (Filibeli Arap Hafız), Hafız Ahmed Efendi, Hafız Sadettin Efendi’lerden musiki dersleri alarak müziğe başlamıştır. 1946-1948 yılları arasında İzmir’deki teyzesinin yanına gittiği zamanlarda Hisar Camii’nde Rakım Elkutlu ile tanışır ve onun eserlerini kendisinden öğrenir. Bekir Sıdkı Sezgin’in annesi Feride Hanım’ın da sesi güzeldi ve ud çalardı, anneannesinden din dışı eserler meşk eden Sezgin’in güzel sesini ve yeteneğini ilk kez babası fark etmişti. Çok küçük denecek yaşlarda , henüz 3-4 yaşlarında iken sokakta babası ile dolaşırken babasını evlerinin yakınında bulunan kahveye sürükler, gramofonun yanına oturur ve saatlerce plak dinlerdi. üç buçuk yaşında Kur'ân talimine başlayan Bekir Sıdkı Sezgin ilk hatmini beş yaşında tamamladı. Ortaokulun son sınıflarına kadar özel musiki eğitimi aldı ve dini musikimizin her formuna ait eserler meşk etti, az çok bilgi sahibi oldu. Bu dersler babası tarafından yeterli bulunmadı ve mevlidhan Hafız Mecid Sesigür, Laleli Camii Başmüezzini Hafız Numan, Nuruosmaniye Camii İmamı Hafız Hasan Efendi’den na’t, mevlid, ezan, talim, mahrec-i huruf dersleri aldırttı ve ardından “bu zamana kadar musikiyi sana pratik olarak öğrettik, şimdi ilmi yönden öğrenim görmenin zamanı gelmiştir, hadi bakalım, konservatuar imtihanına gir, muhakkak en iyi derece ile kazanacaksın” diyen babasının sözleri onun sınava girmesini ve başarılı olarak kazanmasını sağlamıştır. Bekir Sıdkı Sezgin babası için bu sebeple, ”hasılı babam, benim hem sebeb-i hayatım, hem öğretmenim, hem mürebbim, hem de arkadaşım olmuştur” demiştir. dersler devam ettiği sürede anneannesinden de din dışı eserler öğreniyordu.

Toplum içinde ilk musiki icrası denemesini dokuz yaşında iken mevlidin “tevhid bahri”ni okuyarak yapan Bekir Sıdkı Sezgin, aile ve dost meclislerinde bildiği eserleri okuyarak takdir edilirdi. Konservatuar süresince öğrendigi eserlerin çoğunu dindışı eserler oluşturuyordu. 1959 yılından sonra İzmir’de Zâkirbaşı İlhâmî Efendi, Manisalı Hafız Ahmed Efendi, Zâkirbaşı Mübâşir Kemal Efendi ve Hafız İsmail Efendi’den bilmediği klasik eserleri, tevşihleri ve durakları öğrenmenin yanı sıra tavır ve üslup da öğrenen büyük üstad, bütün bu titiz derslerin ve uğraşların sonucunda usta bir ses icracısı olarak kendisine üstün bir zemin hazırladı.

Bekir Sıdkı Sezgin, 1964 yılında İzmir’de evlendi. 1965’de Hüseyin Kudsi, 1967’de H. Siyami, 1969’da F. Hümeyra adlı çocukları dünyaya geldi.

Olağanüstü bir ses ve hançere güzelliğine sahip olan, kendisine yetecek kadar tanbur çalan Bekir Sıdkı Bey’in birçok ilahi, durak, beste, ağır semai, yürük semai ve şarkıları vardır. Üstadın eserlerinde günümüzün zevk anlayışına cevap verme endişesinden çok sanatkar bir ruhun titizliği hissedilir. Dokuz yaşından bu yana musikimizin içinde yoğrulan sanatkar; ”bütün bunlar hayatımı doldurmaya kâfî geldi ve başka bir işle iştigal etmeme esasen fırsat vermedi. Yani kısaca söylemek gerekirse hayatımı yalnız musikiye vakfettim. Şu gerçeği de önemle belirtmek isterim ki, küçük yaşımda başlayıp hayatımı yalnız musikiye vakfetmiş olan ben, henüz hiçbir şey öğrenmediğimin farkındayım” demiştir.

Büyük üstad 10 Eylül 1996 tarihinde ânî bir kalp krizi sebebiyle vefat etti ve 11 Eylül günü Sahra-yı Cedîd Mezarlığı'na defnedildi...Rûhu şâd olsun....

Ömrü boyunca bildiklerini yetiştirdiği öğrencilerine öğretmeye çalıştı ve sayısız sanatkar yetiştirdi. Üstad musiki öğrenmek ve öğretmek konusunda şöyle diyor; ”. . . . eğer insan en iyi ses ustalarını, en iyi yorumcu ve icracıları dinler ve onlara hizmet ederse, ancak o zaman türk musikisi’nin makamlarla ilgili yapısını ve perdelerini iyi anlayıp kavrayabilir. Yoksa öğrencilere falan dörtlü ile falan beşli birleştiği zaman şu makam olur deyip, o diziyi iki portelik bir temrin içinde terennüm etmekle musiki öğrenilemiyor ve öğretilemiyor. Böyle olunca mekanik bir musiki öğretimi verilmiş olur ki, onda da ruh yoktur, ruhsuz da musiki olmaz”.

Kaynak : www.turkmusikisi.com

BELGESEL

ARŞİV KAYITLARI (LÂ-DÎNÎ FORMLAR)

Klasik mûsıkîmizin her formunda birçok icrâ örneklerine bu bağlantıdan erişebilir ve üstâdın kıymetini bu kayıtları dinledikden sonra daha iyi idrâk edebilirsiniz...

ARŞİV KAYITLARI (DÎNÎ FORMLAR)

   

BESTELERİ 

Eser Adı	Söz Yazarı	Makam	Form	Usul
Ah eylediğim serv-i hıramanın içindir	Fuzuli	Hisar Buselik	Yürük Semai	Yürük Semai
Allahümme salli alel Mustafa		Hüzzam	Salat	Düyek
An heme goftim lik ender-besiç	Mevlana Celaleddin-i Rumi	Muhayyer Sünbüle	Ayin	Devr-i Revan
Arıyor kaç senedir yar-i dil-arayı gönül	Reşat Özpirinçci	Hicazkar	Şarkı	Aksak
Arif olur derviş olan	Ahmet Yardım - Neyzen	Gerdaniye	İlahi	Sofyan
Aşık-ı yezdan zikreder daim	Ali Ulvi Kurucu	Ferahnak	İlahi	Nim Sofyan
Aşiyan-ı mürg-i dil zülf-i perişanındadır	Fuzuli	Saba	Şarkı	Ağır Aksak
Aşka düştüm can ü dil müft-i civanan oldu hep	Nedim	Hüseyni	Şarkı	Düyek
Bağ-ı dehrin hem hazanın hem baharın görmüşüz	Nabi - Gaffarzade Yusuf	Hüseyni	Şarkı	Müsemmen
Bana bir atf-ı nazar eyle ki ihsan göreyim	Reşat Özpirinçci	Hüseyni Aşiran	Şarkı	Aksak
Belagal ula bi kemalihi	Belirsiz	Yegah	Şuğul	Sofyan
Ben bilmez idim gizli ayan hep sen imişsin	Ahmet Dede (Köse)(Nevi)	Hicaz	Durak	Durak Evferi
Ben bu yolu bilmez idim aşk gönlüme düşdü gider	Yunus Emre	Hicaz	İlahi	Nim Sofyan
Ben seni ellere verdim vereli	Rıza Tevfik Bölükbaşı	Hicaz	Şarkı	Düyek
Bende sıklet sende letafet Allahım affet	Necip Fazıl Kısakürek	Segah	İlahi	Düyek
Beni kul etti de bir gözleri ahuya felek	Reşat Özpirinçci	Neva Aşiran	Şarkı	Aksak
Bir dilde ki zahir ola envar-ı Muhammed	Osman Şems Nureddin	Suzinak	İlahi	Aksak
Bir günüm asude geçmez ah ü efgan etmeden	Şair Eşref	Suzinak	Şarkı	Müsemmen
Bir o yana bir bu yana atlar sıçrar güzel bebek	Emin R.Gürel	Acem Aşiran	Çocuk Şarkısı	Semai
Bir yüzü meh eyledi bak şemine pervane beni	Reşat Özpirinçci	Acem	Karçe	Fahte
Biz ol aşıklarız kim dağımız merhem kabul etmez	Rami Mehmet Paşa	Evcara	Şarkı	Aksak Semai
Bu dervişlik yoluna sıdk ile gelen gelsin	Eşrefoğlu Rumi	Rast	İlahi	Nim Sofyan
Bütün sözler yarım kalmış tebessüm yok dudaklarda	Ümit Gürelman - Neyzen	Sultani Yegah	Şarkı	Düyek
Bütün sözler yarım kalmış tebessüm yok dudaklarda	Ümit Gürelman - Neyzen	Hicaz	Şarkı	Curcuna
Dil-i mahzunumu şad eyle bir gün ne olur	Belirsiz	Saba	Şarkı	Aksak
Dil mi var kim anda yoktur dağ-ı suzanın senin	Asım Efendi	Evcara	Beste	Devr-i Kebir
Dilerim buse olup kalmayı her an dudağında	Fazıl Ahmet Aykaç	Hüzzam	Şarkı	Aksak
Diyemem sen yok iken ağlıyorum	Belirsiz	Hüzzam	Şarkı	Aksak
Doğduk büyüdük yurdumuzun her bucağında	Bekir Sıdkı Sezgin	Zavil	Çocuk Şarkısı	Aksak
Düşdük yine bir dilbere mecnuna misaliz		Nihavend	Şarkı	Aksak
Elhamdü Lillahillezi sultanühü natül ezel	Belirsiz	Rast	Şuğul	Düyek
Entel Hadi Entel Hakk		Uşşak	ilahi	Sofyan
Essalat ü vesselam ey hadi-i rah-ı Hüda	Belirsiz	Segah	Salat	Sofyan
Estağfirullah El-Azim El-Kerim Ellezi La İlahe ill Hu	Belirsiz	Rast	İstiğfar	Nim Sofyan
Ey bunca nimetler veren	Nuri Baş	Çargah	İlahi	Nim Sofyan
Ey gönül her ne dilersen sende iste sende bul	İbrahim Hakkı (Erzurumi)	Hicaz	İlahi	Devr-i Hindi
Ey nübüvvet tahtının şahı Habib-i Kibriya		Bayati	Durak	Durak Evferi
Ey risalet tahtının hurşid ü mah-ı enveri	Gazali	Bayati	Tevşih	Fahte
Ey şuh-i kerem-pişe dil-i zar senindir	Nedim	Suzidil	Yürük Semai	Yürük Semai
Ey şuh aceb ki derd-i nihanı bilir misin	Rasih Bey	Evcara	Yürük Semai	Zincir
Eya dilber cemalin şemine pervaneler lazım	Ahmet Behçet Akgüneş	Evcara	Ağır Semai	Aksak Semai
Gaflet ile Hakkı buldum diyenler er yarın Hak divanında bellolur	Yunus Emre	Segah	İlahi	Nim Sofyan
Geçtiğin yollarda bekledim seni		Hicazkar	Şarkı	Düyek
Gelmişir o lutfeylediğin nağme gönülden	Faruk Nafiz Çamlıbel	Neva	İlahi	Sofyan
Gitti başımdan hümanın sayesi	Reşat Özpirinçci	Rast	Şarkı	Düyek
Gönlüm yine bir ateş-i hicranla yanarken	Bekir Sıdkı Sezgin	Rast	Şarkı	Aksak
Gönül geçti hevadan	Raşid	Suzidil	Ağır Semai	Aksak Semai
Hak eğer yardım murad eylerse biz acizlere...	Nuri Baş	Hüzzam	İlahi	Düyek
Hakdan inen şerbeti içtik Elhamdülillah	Yunus Emre	Hicaz	İlahi	Sofyan-Aksak
Hakk'ın habibinin sevgili kulu		Hüzzam	ilahi	Sofyan
Her nefesde bir tebessüm almak ister gönlümüz	Gönül Gezmiş	Suzinak	Şarkı	Ağır Aksak
Herkes sana gönlüm gibi bir bende midir	Ümit Gürelman - Neyzen	Hüzzam	Şarkı	Aksak
Hicranımı söyler bana hasret dolu bir ney	Ali Ulvi Kurucu	Şevkefza	Şarkı	Aksak
Hicranla sönen demleri yad ettiren ahın	Ali Ulvi Kurucu	Hicazkar	Şarkı	Aksak
Huda Rabbim Nebim Hakka Muhammeddir Resulullah	İbrahim Hakkı (Erzurumi)	Hicaz	İlahi	Düyek
Hüsn ile cananlar içre can-ı canandır Üveys	Fatih Sultan Mehmet	Mahur	İlahi	Düyek
İnce kirpiklerinin sinede bin yaresi var	Nahit Hilmi Özeren	Suzidil	Şarkı	Ağır Aksak
İsm-i sübhan virdin mi var	Yunus Emre	Hicaz	İlahi	Sofyan
İster idim Allahı buldum ise ne oldu	Yunus Emre	Uşşak	İlahi	Sofyan
Kainata ibdida vahdet şuuru eyledi senden südur	Bekir Sıdkı Sezgin	Hicaz	İlahi	Düyek
Kalem kağıt silgiyi güzel şeye ilgiyi	Bekir Sıdkı Sezgin	Nihavend	Çocuk Şarkısı	Nim Sofyan
Kendi gönlümdür tehiyye eyleyen berbadımı	Kıymet Hanım	Segah	Şarkı	Ağır Aksak
Li hamsetin utfi biha	Belirsiz	Rast	ilahi	Düyek
Mevlam sana ersem diye aşka düşen pervaneyim	Ali Ulvi Kurucu	Hicaz	İlahi	Nim Sofyan
Min hicrike ya münyeti	Belirsiz	Muhayyer	ilahi	Sofyan
Misaldir dilde dünyanın bu hali	Belirsiz	Kürdili Hicazkar	Şarkı	Aksak
Ne olmuş ansızın cem meclisinde	Munis Faik Ozansoy	Şevkefza	Şarkı	Düyek
Neveser bir şarkı yazdım yad edin dostlar beni	Ümit Gürelman - Neyzen	Neveser	Şarkı	Ağır Aksak
Ninni söyler uyutursun tay tay deyip yürütürsün	Bekir Sıdkı Sezgin	Nihavend	Çocuk Şarkısı	Semai
Öyle bir alemdeyim ki gam nedir kasvet nedir	Haluk Recai	Buselik Aşiran	Şarkı	Devr-i Hindi
Sanma şahım herkesi sen sadıkane yar olur	Sultan Selim	Şehnaz	Şarkı	Ağır Aksak
Senin cevrin benim ahım bugün bunlar birer rüyya	Ümit Gürelman	Suzidil	Şarkı	Curcuna
Sevemem akşamı artık dudağın yok güzelim	Rüştü Şardağ	Şedaraban	Şarkı	Aksak
Solgun yine ayrıldığın akşam gibi rengin	İbrahim Şinasi Göktürk	Bestenigar	Şarkı	Aksak
Sonbaharın bizi daldırdığı rüya geçici	Mehmet Çınarlı	Hüzzam	Şarkı	Aksak
Sular çağlar öter kuşlar şakır gülşende bülbüller	Ali Ulvi Kurucu	Hüseyni	Şarkı	Curcuna
Susuzluktan kavrulmadan suyun kadri bilinir mi	Vedia Dereoğlu	Hicaz	İlahi	Sofyan
Şeratü bi tevhidil ilahi mübesmilen	Belirsiz	Suzinak	ilahi	Düyek
Şol demde ki can çeşmime sultan göründü	Abdullah Efendi	Bayati	Durak	Durak Evferi
Tanrı senden razı olsun tuttuğun hep altın olsun	Bekir Sıdkı Sezgin	Uşşak	Çocuk Şarkısı	Müsemmen
Tutuştu gam oduna şad gördüğün gönlüm	Fuzuli	Suzidil	Beste	Fahte
Vasıl olmaz kimse Hakka cümleden dur olmadan	Şemseddin Sivasi	Uşşak	ilahi	Düyek
Ya İlahi ism-i Azam hakkı çün...	Belirsiz	Segah	ilahi	Devr-i Hindi
Ya Rab beni sen hal-i perişana düşürme	Mustafa Nafiz Irmak	Müstear	Şarkı	Curcuna
Yak sinemi ateşlere efganıma bakma	Mehmet Kadir Geçeoğlu	Evcara	Yürük Semai	Yürük Semai
Yok dilde tahammül elem-i firkate artık	Belirsiz	Hicaz	Yürük Semai	Yürük Semai
Yönelelim Allaha Veysel Karani gibi	Ahmet Arıtürk	Hüzzam	İlahi	Nim Sofyan
Yunus sensiz gönül taşmaz	Emine Ertem	Tahir	İlahi	Raksan
Neveser Saz Semaisi		Neveser	Saz Eseri	Aksak Semai
Zavil Peşrevi		Zavil	Saz Eseri
Muhayyersünbüle Peşrevi		Muhayyersünbüle	Saz Eseri
Şivenüma Peşrevi		Şivenüma	Saz Eseri
Şehnaz Peşrevi		Şehnaz	Saz Eseri
Şehnazbuselik Peşrevi		Şehnazbuselik	Saz Eseri