Sayfalar

7 Nisan 2015 Salı

Hâfız Zeki Altun


HÂFIZ ZEKİ ALTUN
1920 - 8 Eylül 1999

1920 yılında İstanbul’un Vefâ semtinde doğdu. Küçük yaşta Kur'ân tahsiline başladı. İlk hocası daha beş yaşında iken Hoca Fatma Hanım olmuşdur. Bilâhare Hâfız Ali Gülses'in babası Hâfız Ahmed Efendi ile Yeni Cami müezzinlerinden meşhûr Hâfız A'mâ Necâtî Efendi’den ta'lîm etti. Nuruosmaniye Camii başimam-hatibi Hâfız Hasan (Akkuş) Efendi’den de hıfzını ikmâl etti(1938). Kayınpederi Hâfız Bekir Dicle Efendi ile Hendekli Abdurrahman Gürses Efendi'den de kıraat ta'lîm etmişdir.

Mûsikîşinas hâfızlarımızdan olan Zeki Altun, dînî formlardaki eserleri meşhûr Süleymâniye Ser-müezzini Hâfız Kemal Efendi ile Hâfız Saadettin Kaynak’tan, lâ-dînî formlardaki eserleri de Eyyûbî Ali Rıza Şengel, Beşiktaşlı Hâfız Rızâ Efendi ve Sadettin Kaynak'dan meşketmişdir. Zamanının diğer birçok kıymetli üstâdlarından da istifâde etmişdir. İbnülemin Bey'in evindeki meşk meclislerine de devâm etmişdir..."Mevlid"i kadîm usûle göre okumayı Ali Rıza Sağman’dan öğrenmiştir.

İlk resmî görevi 1938 yılında Kalenderhâne Camii’nde müezzin-kayyımlık’tır. 1939 yılında Bayezid Camii’ne müezzin olmuş, daha sonra Yeraltı Camii İmamı Hâfız Rızâ Efendi’nin ısrarıyla naklen Beyoğlu Ağa Camii’ne müezzin olarak geçmiştir. 1950 senesinde Teşvikiye Camii’ne müezzin olarak tayin edilmiştir. 

Konservatuarlarda icrâ heyetinde, bir ara da radyoda fasıl heyetinde de yer almıştır.  Kur’ân ve mevlid okumada pek mâhir olan Hâfız Zeki Altun, bu özelliğiyle pek çok önemli adresten okuma teklif almış, hatta bir de filmde mevlid okuması için yüklü miktarda para teklif edilmiş ancak O bu teklifi reddetmiştir. 

Hâfız Zeki Altun, TRT radyolarında Nusret Yeşilçay, Ali Gülses, Mecid Sesigür gibi devrin önde gelen hâfızları ile mevlidler okumuştur. Türkiye Hâfız-ı Kur’ân ve Mevlidhânlar Cemiyeti’nin kurulmasında büyük katkısı vardır. Bir dönem cemiyetin başkanlığını da yapmışdır.

Hâfız Zeki Altun’un mûsikîmize diğer bir hizmeti de, bir dönem Tercüman Gazetesi'nde ve daha sonra Son Havadis Gazetesi'nde “İslam Bülbülleri” “Kur’ân Bülbülleri” başlığı ile dönemin hâfızlarının hâl tercümelerini yazmış olmasıdır. 

Hakk'a yürüdüğü 1999 yılına kadar muhtelif meclislerde, televizyonlarda ve radyolarda okumuş, mûsikî meşk etmiş, talebeler yetiştirmiştir. Yurtiçinde ve yurtdışında birçok sayısız mevlid ve mûsikî meclislerine iştirâk etmişdir. Bestekârlığa da kâbileyeti olan Hâfız Zeki Altun üstâdımızın tesbit edilebilen, ilâhî, şuğul ve şarkı formunda, 77 eseri vardır.

Aziz Bahriyeli anlatıyor :

“Bir adam vardır. Yalnız Kur’ân okur, bir adam vardır yalnız mevlid okur. Bir adam vardır her ikisini de güzel okur. Zeki Ağabey, güzel Kur’ân okurdu dinlenirdi, ama bir “mefhar-i mevcûdât” dediği zaman bambaşkaydı. Kaside ve mevlid okumada yektâydı ve sonra güfte taksîmâtı çok güzeldi. Makâmâta hâkimiyeti çok güzeldi. Meyânları pırıl pırıldı. Hâfız Kemal tavrı okurdu. Diri bir okuyuşu vardı. Goy goy yapmadan tâne tâne okurdu.”

Alâeddin Yavaşça anlatıyor :

“Bir defa onun en çok faydalandığı tarz, tavır, üslup Hâfız Kemal tavrıdır. Klasik anlayışta ve klasik üslupta, Hâfız Kemal ekolünde Kur’ân-ı Kerim tilâvetine devam etmiş, mevlidleri de eski klasik tarz ve tavra göre icrâ eden, hemen hemen Mecid’ten (Sesigür) sonra son mevlidhandır. Şimdi artık her yere arabesk girdi. Kur’ân-ı Kerim icrâsında da, mevlid icrâsında da hatta hatta neredeyse ezân ve kâmet icrâsında da arabesk bir anlayış maalesef hâkim olmuştur. Bizim eski İstanbul ağzı dediğimiz tarz ve tavır Zeki Altun ile sona ermiştir diyebilirim.”



Hâfız Zeki Altun hakkında en önemli kaynak Cumhur Enes Ergür tarafından hazırlanan ve Türk Tasavvuf Mûsikîsi ve Folklorunu Araştırma ve Yaşatma Vakfı tarafından 2004 yılında yayınlanan yukarıdaki eserdir. Bu eserde bu sayfada yazdıklarımızdan çok daha fazlasını bulacaksınız...


FOTOĞRAFLAR

 
1968 Ramazanında meşhûr kurrâ Mustafa İsmail ile...
Bir mevlid meclisinde...
BESTELERİ

Eser AdıSöz YazarıMakamFormUsul
Akşam sabah ersem derim Nuri Baş Uşşak İlahi Sofyan
Alemler müştak sana Yunus Emre Hicaz İlahi Düyek
Allahı çok anmış kulun hep gözleri giryan olur Nuri Baş Nihavend İlahi Raks Aksağı
Aşık oldum ben Allahın adına Yunus Emre Şehnaz İlahi Aksak
Aşk bağına girsen eğer Ali Ulvi Kurucu Saba İlahi Raks Aksağı
Aşk bağına girsen eğer Ali Ulvi Kurucu Saba İlahi Sofyan
Aşkın meyine kanmış mestaneleriz hakka Abdülehad Nuri (Şeyh) Bestenigar İlahi Sofyan
Aşkınla hep bu fakirin neylesin ah neylesin Zeki Altun - Hafız Acem Aşiran İlahi Düyek
Ateş-i aşkınla yandır kalbimi subh ü mesa Tevfik Çapacıoğlu Neva İlahi Düyek
Belagal ula bi kemalihi Belirsiz Segah Şuğul Düyek
Bilmem nideyim aşkın elinden Yunus Emre Kürdili Hicazkar İlahi Sofyan
Bir derde müptelayım Mevlam inayet eyle Arif Hikmet Gökoğlu Gerdaniye İlahi Nim Sofyan
Bu dünyanın şol işine Tevfik Çapacıoğlu Hüzzam İlahi Düyek
Bu gece yari gördüm şükür Elhamdülillah Muzaffer Ozak (Aşki) Nihavend İlahi Sofyan
Buldu hep derdine dermanını canlar bu gece Ali Ulvi Kurucu Saba İlahi Yürük Semai
Can bülbülü kafeste aşk-ı nebiy her seste Safer Dal (Muhibbi) Nihavend İlahi Sofyan
Can ü dilden aşıkım billahi Beytullaha ben(*) Şemi Uşşak İlahi Düyek
Canım kurban olsun senin yolunaAşık Yunus Hüseyni İlahi Yürük Semai
Cem olmuş dervişleri Eşrefoğlu Rumi Rast İlahi Düyek
Cemalin hüsnüne canlar fedadır ya Resulallah Taci Hüseyni İlahi Düyek
Derd-mendim ya Resulallah deva ol derdime Ali Ulvi Kurucu Saba Zemzeme İlahi Müsemmen
Derman budur her derde Nuri Baş Hicaz İlahi Sofyan
Devran içre devranım şükür Elhamdülillah Muzaffer Ozak (Aşki) Dügah İlahi Düyek
Devran olur derde derman Muzaffer Ozak (Aşki) Hicaz İlahi Düyek
Devran olur derde derman Muzaffer Ozak (Aşki) Nikriz İlahi Düyek
Doğmuştu o gül bir gecenin nur şafağında Nuri Baş Segah İlahi Sofyan
Düştüm aşkın seline vardım Bağdat iline Muzaffer Ozak (Aşki) Eviç İlahi Sofyan
Eşrakal bedru aleyna Belirsiz Suzinak Şuğul Düyek
Ey aşık-ı didar ulu Yezdana gönül ver Ali Ulvi Kurucu Mahur İlahi Düyek
Ey cemal-i nur-i çeşm-i evliya Belirsiz Rast İlahi Müsemmen
Ey dostlarım ağlaşalım oruç ayı gitti yine Üftade (Mehmet Muhyittin) Acem Aşiran İlahi Düyek
Ey gonca-i bağ-ı safa Belirsiz Hüseyni İlahi Sofyan
Ey gönül bakma cihane Kelami Efendi Nihavend İlahi Düyek
Ey Nebiy-yi ahir-zaman (*b - Düyek) Safer Dal (Muhibbi) Hüseyni İlahi Aksak
Ey padişah-ı lem-yezel cana cefa kıl ya vefa Belirsiz Hüseyni İlahi Curcuna
Ey Resul-i Kibriya vey sine saf-ı enbiya Nami Segah İlahi Devr-i Hindi
Eyle ya Rab sen tecelli nur-i Kuran sönmesin Mehmet Akif Ersoy - Neyzen Hüseyni Buselik İlahi Düyek
Fahr-i alem enbiyanın zat-ı müstesnasıdır Belirsiz Rast İlahi Düyek
Feyizler akseder binbir hitab-ı manevisinden (MEVLANA) Nuri Baş Rast İlahi Düyek
Firkatin nariyle yandım ya Resulallah meded Kenan Rifai Hüzzam İlahi Devr-i Hindi
Gamı atıp bir yana mutlu olmak ne güzel Selami Özdede Bayati Araban Şarkı Düyek
Geçti her anım günahla mücrimim bi-çareyim Belirsiz Muhayyer İlahi Düyek
Geldi geçti ömrüm benim Yunus Emre Hüseyni İlahi Sofyan
Gönül hun oldu şevkinden boyandım ya Resulallah Abdülkadir Keçeoğlu(Yaman Dede) Saba İlahi Düyek
Habib-i kibriya bab-ı recasın ya Resulallah Ali Ulvi Kurucu Segah İlahi Curcuna
Hak şerleri hayr eyler İbrahim Hakkı (Erzurumi) Rast İlahi Sofyan
Her zaman bir Vamık u azra olur alem bu ya Abdülkadir Keçeoğlu(Yaman Dede) Eviç İlahi Düyek
İbtila-yı aşka düştüm ağlayıp durmaktayım Tevfik Çapacıoğlu Hicaz İlahi Düyek
Kalbimizin cilası ruhumuzun gıdası Safer Dal (Muhibbi) Suzinak İlahi Sofyan
Keşfolunmaz görmeyince sırr-ı Hak kaşanesin Belirsiz Yegah İlahi Devr-i Hindi
Külleme hebbet riyahun min müna Belirsiz Pençgah Şuğul Düyek
Kün emriyle yaradan bir Allahdır bir Allah Muzaffer Ozak (Aşki) Acem Kürdi İlahi Düyek
Meded Allah sana sundum elimi Sinan Ümmi (Elmalılı) Segah İlahi Sofyan
Mefhar-i cümle cihansın ey şefaat menbai Vefa Efendi (Şeyh) Uşşak İlahi Devr-i Hindi
Mevlam sana ersem diye aşka düşen pervaneyim Ali Ulvi Kurucu Hicaz İlahi Semai
Mevlaya dön ey insan düşün Nuri Baş Uşşak İlahi Raks Aksağı
Min hicrike ya munyeti inni lealilu Esad Efendi - Şeyhülislam Mehmet Suzinak Şuğul Aksak
Ne hoş lezzet verir cana sadası hatm-i Kuranın Belirsiz Bayati Araban İlahi Sofyan
Neyleyeyim dünyayı bana Allahım gerek Aziz Mahmud Hüdai Hz. Karcığar İlahi Düyek
Oldum elem-i cürm ile biçare ilahi Ziver Paşa - Vezir Ahmet Sadık Rast İlahi Sofyan
Sallu sallu alel habib Belirsiz Segah Şuğul Düyek
Sana ben olmuşum ümmet Belirsiz Tahir Buselik Tevşih Aksak
Sana ben olmuşum ümmet Belirsiz Muhayyerbuselik Tevşih Aksak
Sanma gayri rah olur Hak yolu ferah olur Muzaffer Ozak (Aşki) Hicazkar İlahi Düyek
Saye saldı ehl-i iman üstüne İsmail Hakkı (Bursavi) Eviç İlahi Aksak
Sebeb-i hilkat-i alem yüceden sesleniyor Mecit Sesigür (Hafız) Hicazkar İlahi Sengin Semai
Sebeb-i hilkat-i alem yüceden sesleniyor Mecit Sesigür (Hafız) Hüseyni İlahi Sengin Semai
Seher vaktinde bülbüller coşup Allahı zikreyler Nuri Baş Buselik İlahi Düyek
Seni öyle sevdim ki tarif edemem Belirsiz Hüseyni Şarkı Sofyan
Sevda bağının güllerini dermeğe geldim Necdet Atılgan Uşşak Şarkı Curcuna
Sıdk ile bende olan Hazret-i Nureddin'eFahreddin Cerrahi Hazretleri Hüzzam İlahi Sofyan
Sordular pervaneye niçin böyle yanarsın Azizi Hüzzam İlahi Sofyan
Şamiyam ben nur-ı çeşm-i Mustafayım öldürün Belirsiz Uşşak İlahi Düyek
Şüphe ile bakma dostum Nuri Baş Buselik İlahi Türk Aksağı
Ta arşa kadar yükseliyorken şu ezanlar Ali Ulvi Kurucu Hüseyni İlahi Sofyan
Vasıl olmaz kimse Hakka cümleden dur olmadan Şemseddin Sivasi Segah İlahi Düyek
Ya Resulallah acep kimdir bize senden yakın Ali Ulvi Kurucu Acem Aşiran İlahi Devr-i Hindi
Yak sinemi ateşlere efganıma bakma Abdülkadir Keçeoğlu(Yaman Dede) Hicaz İlahi Düyek
Ye (Ya) berku şemi belliğ selemi Belirsiz Hicaz İlahi Düyek
Ye (Ya) berku şemi belliğ selemi Belirsiz Hicaz İlahi Düyek

ARŞİVDEN SES KAYITLARI


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder