Sebilci Hüseyin Efendi'nin Ağabeyi Mazhar Baba

Mazhar Baba'nın uzun yıllar zâkirlik yaptığı 
Kasımpaşa'daki  Aynî Ali Baba Dergâhı

Sebilci Hüseyin Efendi'nin ağabeyi Mazhar Baba hakkında bildiklerimizin hemen hepsi Muzaffer Efendi Hazretlerinin anlattıklarından ibâretdir. Efendi Hazretleri'nin gençlik yıllarında kendisinden çok istifâde ettiği Mazhar Baba'ya ayrı bir muhabbeti vardı.

Okuyuşu, sesi, tavrı kardeşi Sebilci Hüseyin Efendi'den çok daha iyi olmasına rağmen pek bilinmemişdir. Bunun bir sebebi, O'nun mahviyyetkâr ve dervîşâne yaşayışı ise, diğer sebebleri de yaşadığı devirde kayıt cihazlarının yaygın olmayışı ve ehl-i tarîk olan zevâtın sıkı takip altında olmasıdır zannederiz.

Mazhar Baba, kardeşi Hüseyin Efendi ile birlikte, sıcak yaz günlerinde ve Muharrem aylarında İstanbul'da sebilcilik yapar ve okuduğu ilâhî, mersiye, na't ve kasîdelerle dinleyenleri mest edermiş.

Hem Uşşâkiyye'den hem de Rıfâiyye'den feyz alan Mazhar Baba, pek cüzî bir sermâye ile işlettiği Sahaflar Çarşısındaki küçücük dükkânında, eski kitaplar, risâleler, cüzler alır-satar ve dervîşâne bir hayat yaşarmış. Yüz paralık bir cüz sattığında ilk işi yoldan geçen bir ahbâbına ya da komşusuna çay ısmarlamak olurmuş. Tam bir çay tiryâkisi imiş. Bir gecede elli altmış bardak çay içtiği olurmuş. 

Cenâb-ı Hakk'ın husûsî bir tecellîsine mazhar olduğu anlaşılan Mazhar Baba'nın, sayısız zikir meclislerinde, sabahlara kadar hem mazhar (bendir) vurup hem de kasîdeler, na'tlar, ilâhîler okuyarak âşıkları vecde getirdiğini, O'nu yakından tanıyan Muzaffer Efendi Hazretleri anlatmışlardı. Şahsına mahsus öyle bir mazhar (bendir) vuruşu varmış ki en zâhid adamlara bile tesir edermiş. Okuyuşunun güzelliğini ve fevkaladeliğini vurgulamak için, Muzaffer Efendi Hazretleri, "Kardeşi Sebilci Hüseyin Efendi'nin okuyuşu onun yarısı bile değildi" diyor.

Efendi Hazretleri'nin, Süleymâniye'deki devlethânesinde sık sık zikir meclisleri tertîb ettiği 40'lı yıllar, devlet baskısının da had safhada olduğu yıllardır. Mazhar Baba'nın da iştirâk ettiği böyle bir zikir meclisine, istihbârât teşkîlâtından sivil bir komiser göndermişler. Zikir bittikten sonra, komiser kendisini tanıtıp, "Ben aslında sizi takip için gönderildim ama eğer tarîkat böyle bir şeyse, Allah aşkına devâm edin, ben gidiyorum" demiş.

Mazhar Baba, uzun yıllar Kasımpaşa'daki meşhûr Aynî Ali Baba Dergâhında zâkirbaşılık da yapmışdır. İstanbul'da zâten tanımayanı olmayan Mazhar Baba'nın şöhreti İstanbul dışına da taşmış, Anadolu'da da birçok yerde, O'nun nevi şahsına münhasır okuyuşunu dinlemek üzere yolunu gözleyenler olmuşdur. Aşağıdaki ses kaydında, Mazhar Baba'nın Efendi Hazretleri ile 1940 senesi Ramazân-ı Şerîf'inde yaptıkları bir Anadolu seyahatinin enteresan hikâyesini dinleyebilirsiniz.

Muzaffer Efendi Hazretleri, Mazhar Baba hakkında bazı hâtıralarını bir sohbetlerinde lutfetmişlerdi. Bu vesîle ile bu sohbet kaydını sizlerle paylaşmak istiyoruz.

O devride kayıt cihazları olmadığı için, maalesef Mazhar Baba'nın hiçbir ses kaydı tesbit edilememişdir. Ancak Muzaffer Efendi Hazretleri, uzun zaman onunla berâber bulunduğu için onun tavrıyla bazı nefesler ve kasîdeler okurlardı. Birgün Fahreddin Efendi Hazretleri ve bazı kudemânın hazır olduğu bir meclisde, istek üzerine, Muzaffer Efendi Hazretleri Mazhar Baba tavrında bazı kasîdeler ve bir nefes okumuş. Başda Fahreddin Efendi Hazretleri olmak üzere dinleyenler, "tıpkı onun gibi okudun" diyerek memnûniyetlerini dile getirmişler. Bu özel arşiv kaydını da burada sizlerle paylaşmak istiyoruz.

Efendi Hazretlerinin gençliğinde Mazhar Baba'dan meşk ettiği iki enfes nefes bestesi hakkında yazdığımız yazıları da teberrüken buraya kaydedelim. Bu sayfalarda Efendi Hazretlerinin sesinden Mazhar Baba'nın tavrı ile bu nefeslerin okunuşunu bulacaksınız.

Ez Sohbeti Dervîşân Bûyi Muhammed Âmed

Penâhımdır Benim Allâhüekber

Mazhar Baba, 1948 yılında Hakk'a yürümüş. Kabr-i şerîfinin nerede olduğun maalesef tesbît edemedik. Rahmetullahi aleyhim ve rahmeten vâsia.