Hâfız Kemal Tezergil

HÂFIZ KEMAL TEZERGİL
1926 - 1996

İstanbul’un son dönemdeki önemli seslerinden biri olup, mevlidhânlığı, kârîliği ve mûsikîmize olan katkısı ile önemli izler bırakmış bir zât-ı muhteremdir. Fatih Camii’nde, Arap Camii’nde, son olarak da Ağa Camii’nde müezzinlik görevlerinde bulunmuşdur. Muzaffer (Ozak) Efendi Hazretlerinin ablasının oğludur. Hıfzını Fatih’de Köse Ömer Efendi’den tamamlamış, Mehmet Arıtekin Hoca’dan ve meşhûr Enderûnî Hâfız İsmail Efendi'den ta'lîm ve kıraat dersleri almışdır. Arap Camii’nde ezanını dinleyip, kendisini fark eden Beyoğlu Ağa Camii İmam-Hatibi Rahmi Şenses hocanın tavassutuyla Ağa Camii’ne müezzin oldu. Rahmi Şenses Hoca anlatıyor : 

"Birgün Arap Camii avlusunda oturuken kulağıma güzel bir ezan sesi gelmişdi. Bu sesi daha önce hiç duymamıştım. Ezanın okunuş tavrı eski İstanbul tavrıydı, ses de gâyet güzeldi. Namazdan sonra ezanı okuyan zât (Kemal Tezergil) ile cami avlusunda biraz görüştük. Bu görüşme esnâsında Hacı Muzaffer Ozak'ın yeğeni olduğunu söyleyince birden içim ısınıverdi kendisine. Kendisine 'Benim imamı bulunduğum Ağa Camiine sizi alsam gelir misiniz' diye sordum. O da 'Gelirim' deyince hemen faaliyete geçtim. Merhûm Şeyh Cevad Efendinin gayreti ile Arap Cami'inden Ağa Cami'ine nakli temin edildi"

Yine Rahmi Şenses Hocanın ifâdelerinden anlıyoruz ki Hâfız Kemal Tezergil üstâdımız sesinin güzelliği ile yetinmek istemediğinden mûsîkî öğrenmek konusunda kararlıydı. İlk mûsikî ta'lîm ettiği üstâdları, Câhid Gözkan ve Hulûsi Gökmenli idi. Bu iki üstâdın da ön ayak olması ile Sadettin Heper’e talebe oldu ve ondan mevlevî âyinleri meşk etti. Bu sâyede Hâfız Kemal Tezergil klasik meşk zincirinin son kıymetli üstâdlarından istifâde ederek mûsikîmizin hemen hemen bütün formlarına vâkıf oldu. Mesleği îcâbı öğrendiklerini gerek camilerde gerek mevlid ve zikir meclislerinde tatbîk etme imkânı buldu...

Üstâdımızın önemli bir hizmeti de Diyânet İşleri Başkanlığının organize ettiği eğitim faaliyetleri çerçevesinde, müezzin efendilere ezan ve cami mûsikîsi talim etmesidir...

Muzaffer Efendi Hazretlerinin 1978 yılından itibaren davetli olarak gittiği birçok yurtdışı seyahatine iştirak etmiş ve başta Kur'ân kıraati olmak üzere, okuduğu ezânlar, kasîdeler ve ilâhîlerle bütün zikir meclislerinde unutulmaz izler bırakmışdır...Mevlevî âyinlerine vukûfiyeti sebebiyle, gerek Konya'daki gerek yurtdışındaki âyin-i şerîflere na'thân ve okuyucu olarak defalarca iştirâk etmişdir...

Dînî formların hemen hepsinde mükemmel bir icrâya sahip idi. Sesi ve tavrı ile zikir, mevlid ve mûsıkî meclislerinde aranan bir zât idi...Önemli bir hususiyeti de tekkelerde zikir esnâsında çok önemli bir yeri olan "kelime-i tevhîd esnasında perde kaldırma" ve "kıyam ism-i celal zikri esnâsında kasîde okuma" gibi geçmişde bile pek az kişinin icrâ edebildiği usullere/formlara vâkıf olmasıdır...Yine son yıllarda neredeyse unutulan kadîm bir İstanbul geleneği olan, Enderûn Usûlü Terâvih'e de âşinâ idi.

Uzun yıllar devâm eden mûsikî eğitimi ve Allah vergisi kâbiliyeti ile birçok besteler de yapmışdır...Bunların çoğu ilâhî formunda olup, tesbit edilen bir mevlevi ayini bestesi de vardır...Aşağıda tesbit edebildiğimiz eserlerinin bir listesini bulacaksınız...

Rahmetullahi aleyh...

BESTELERİ

Eser Adı	Söz Yazarı	Makam	Form	Usul
Aşkınla çâk olsa bu ten ben yine illallah direm	Seyyid Seyfullah Hz	Suzidil	İlahi	Düyek
Aşkınla yak kül et beni	Seyyid Seyfullah Hz	Hicaz	İlahi	Düyek
Ben dervişim diyene bir ün idesim gelir	Yunus Emre Hz.	Nihavend	İlahi	Düyek
Ben dost hevâsına düşdüm	Eşrefoğlu Rumi Hz.	Şevkefza	İlahi	Düyek
Ben hevâ ile riyâ-yı nefse etdim iltifât	Şeyh Âtıf Efendi	Eviç	İlahi	Düyek
Bu alem buldu nurunla bidayet ya Resulallah	Şeyh Hazmi (Tura) Efendi	Rast	İlahi	Düyek
Cânân ilinin güllerinin bâğı göründü	Şemseddin Sıvâsî Hz.	Bestenigar	İlahi	Sofyan
Cennet içre ümmetine sen sunarken Kevser'i	Tevfik Çapacıoğlu	Rast	İlahi	Düyek
Çiğdim pişmeye geldim	Yener Çınar	Hicaz	İlahi	Nim Sofyan
Derd ü gamdan âzâd et benim güzel Allahım	Muzaffer (Ozak) Efendi	Acem Aşiran	İlahi	Düyek
Devrân içre devrânım şükür el-hamdülillah	Muzaffer (Ozak) Efendi	Hicaz	İlahi	Düyek
Dil beytini pâk iden	Nureddin Cerrâhî Hz.	Evc	İlahi	Sofyan
Dîvân dururum rukû' ederim secde eylerim	Kemal Tezergil	Uşşak	İlahi	Sofyan
Dün gece rüyâmda gördüm ben seni	Tevfik Çapacıoğlu	Saba	İlahi	Nim Sofyan
El meded ey Fahr-i Âlem rahmetel-lil-âlemîn	Şeyh Âtıf Efendi	Sultani Yegah	İlahi	Düyek
El meded ey Fahr-i Âlem rahmetel-lil-âlemîn	Şeyh Âtıf Efendi	Rast	İlahi	Düyek
Ey bülbül-i nâlende gül vaslını hâhende	Hasan Sezâî Hz.	Segah	İlahi	Nim Sofyan
Hâce deryâb ki cân derter-i insân edebest	Mevlânâ Celâleddin Rûmî	Nihavend	Ayin	Ağır Düyek
Kutbü'l-Âlem Gavsü'l-Sübhân Hazret-i Cerrâhîdir	Muzaffer (Ozak) Efendi	Nikriz	İlahi	Düyek
Kutbü'l-Âlem Gavsü'l-Sübhân Hazret-i Cerrâhîdir	Muzaffer (Ozak) Efendi	Şehnaz	İlahi	Düyek
Mefhar-i cümle cihânsın ey şefâ'at ma'deni	Belirsiz	Ferahnak	İlahi	Düyek
Merhabâ yâ merhabâ sad merhabâ ya merhabâ	Belirsiz	Rast	İlahi	Devr-i Hindi
Muhammed'dir Cemâl-i Hakk'a mir'ât	Hasan Sezai Hz.	Rast	İlahi	Düyek
Ömrün bitirmiş vîrâne miyem	Muzaffer (Ozak) Efendi	Bestenigar	İlahi	Nim Sofyan
Sana derim bâd-ı sabâ	Yunus Emre Hz.	Saba	İlahi	Düyek
Selamım söyleyin ol ulu şaha	Tevfik Çapacıoğlu	Rast	İlahi	Düyek
Sırr-ı tevhîd ile sırrım âşinâlık eyledi	Cismî	Hicaz	İlahi	Düyek
Tevhîde gel behey kardeş	Şeyh Muhammed Bursevî Hz.	Hicazkar	İlahi	Düyek
Yâ vâsi'al mağfiret hâlime senden meded	İbrâhim Hakkı Erzurûmî Hz.	Hüseyni	İlahi	Sofyan
Peşrev		Nihavend	S.Eser	Devr-i Kebir
Saz Semâisi		Nihavend	S.Eser	Aksak Semai

ARŞİV KAYITLARI